Toυ Οδυσσέα ΑϊβαλήΤα σχολεία ήταν από τους πιο προνομιακούς χώρους της Χρυσής Αυγής τα τελευταία χρόνια, με την τελευταία να επιτυγχάνει αξιοσημείωτη διείσδυση στους μαθητές. Η ρατσιστική προπαγάνδα σε συνδυασμό με την οικονομική εξαθλίωση, έστρεψαν ένα σημαντικό κομμάτι μαθητών στην ακροδεξιά.
Πώς όμως έδρασε η Χ.Α. στα σχολεία; Παρέχοντας, πρώτα απ΄ όλα, μια έννοια συλλογικής νεανικής ταυτότητας. Μιας μάτσο, αντισυστημικής υποτίθεται ταυτότητας που έχουν ανάγκη πάρα πολλοί νέοι. Ένα σχολείο που εξαρθρώνεται διαρκώς, ήταν ευνοϊκό πεδίο για την Χρυσή Αυγή, το εγχείρημα της οποίας δεν έχει και καμιά πρωτοτυπία: όλες αυτές οι τελετουργίες με τις μπλούζες, τις δάδες, τις σημαίες και την σημειολογία παντού προσέλκυαν τους νέους.
Στη διαδικασία της αντεπίθεσης ενάντια στον φασισμό, χρειάζεται η επανασύνδεση του αντιφασιστικού κινήματος με τα σχολεία. Σε πρώτο επίπεδο, χρειάζεται η συνεργασία των εκπαιδευτικών με τους γονείς, τους μαθητές και τις συλλογικότητές τους. Με στόχο τη δημιουργία δομών αλληλεγγύης μέσα στη σχολική κοινότητα, όπως αυτοδιαχειριζόμενα κοινωνικά κυλικεία, μαθήματα αλληλεγγύης και δομών πολιτισμού, που θα επεκτείνονται και έξω από την εκπαιδευτική διαδικασία και θα ανοίγονται στη γειτονιά. Τα τελευταία χρόνια, για παράδειγμα, πολλές ΕΛΜΕ οργανώνουν τα απογεύματα μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, με μεγάλη συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών. Με τα μαθήματα αυτά αναδεικνύονται αφ΄ ενός οι ευθύνες μιας εκπαιδευτικής πολιτικής που βάζει οικονομικά κριτήρια στη μάθηση ώστε τελικά να μαθαίνουν όσοι έχουν χρήματα, αφ΄ ετέρου η δύναμη των «από κάτω», η δύναμη της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας.
Η αντιρατσιστική εκπαίδευση είναι προϋπόθεση για την καταπολέμηση του φασισμού στα σχολεία. Μπορεί να ενταχθεί στο «τώρα», στα αλληλέγγυα μαθήματα, και να επιβληθεί από τους αγώνες της εκπαιδευτικής κοινότητας στο εκπαιδευτικό σύστημα. Σε μία αντιρατσιστική εκπαίδευση είναι σημαντική η ουσιαστική ενσωμάτωση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στο σχολείο (Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης). Σε αντίθεση με τον εθνοκεντρισμό και την μονοπολιτισμική διδασκαλία του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος, η διαπολιτισμικότητα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική αποδοχή της διαφορετικότητας. Η άρνηση της απολυτότητας οποιουδήποτε πολιτισμικού προτύπου κάνει τη διαπολιτισμικότητα διαδικασία μετασχηματισμού. Στη διαδικασία αυτή δεν υπάρχουν αδιαπραγμάτευτες αλήθειες, αλλά μεταβαλλόμενες ερμηνείες. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση χρησιμοποιεί την πολιτισμική διαφορά των μαθητών ως αφορμή να γνωρίσουν αυτοί διαφορετικούς πολιτισμούς.
Ο εκπαιδευτικός μηχανισμός ασκεί πίεση ώστε οι μαθητές να σκέφτονται με συγκεκριμένους τρόπους, καταπιέζει την πρωτοβουλία και τη δημιουργικότητα, καλλιεργεί παράλληλα στερεότυπα και προκαταλήψεις. Η απόρριψη του διαφορετικού και ο αποκλεισμός συμβάλλουν ώστε, όσοι βρίσκονται έξω από το υποτιθέμενο κανονικό, να γίνονται αντικείμενα διακρίσεων και εκμετάλλευσης. Ο στόχος του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος ήταν πάντα η μεγαλύτερη δυνατή εθνική και πολιτισμική ομοιογένεια: η επίσημη εκπαίδευση στην Ελλάδα ήταν πάντα μονοπολιτισμική, με άλλα λόγια, μια αφομοιωτική εκπαιδευτική πολιτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποκλεισμού των μεταναστών μαθητών από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ήταν πρόσφατα η απαγόρευση από το Υπουργείο Παιδείας να δώσουν Πανελλήνιες εξετάσεις τον περασμένο Μάιο, μαθητές που οι γονείς τους έχουν χάσει την άδεια παραμονής λόγω ανεργίας, ενώ οι ίδιοι δεν μπορούσαν να πάρουν ούτε απολυτήριο λυκείου.
Αντίθετα, οι βασικές διαστάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι η ένταξη στο περιεχόμενο των μαθημάτων και στις αναφορές των εκπαιδευτικών στοιχείων από διαφορετικούς πολιτισμούς· η μείωση των προκαταλήψεων και η καλλιέργεια δημοκρατικών στάσεων και αξιών στους μαθητές· η δημιουργία ευκαιριών για ισότιμη σχολική εξέλιξη όλων των μαθητών· η ενδυνάμωση και οργάνωση της σχολικής συλλογικότητας, ώστε όλοι οι μαθητές από διαφορετικώς φυλετικές, εθνικές ή κοινωνικές ομάδες να νιώθουν εκπαιδευτικά ισότιμοι.
Οι προκαταλήψεις δεν μειώνονται μέσα από την απλή πληροφόρηση για τις πολιτισμικές διαφορές. Χρειάζεται, επιπλέον, η δημιουργία ενός αναλυτικού προγράμματος που επιτρέπει στους μαθητές να ερευνήσουν τους τρόπους με τους οποίους ο ρατσισμός κατηγοριοποιεί τους ανθρώπους ανάλογα με την εθνοπολιτισμική τους προέλευση και αναπαράγει τις ανισότητες. Ένα ακόμη βασικό στοιχείο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας των μεταναστών μαθητών, ως βάση για την εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Σε αυτή τη διαδικασία μπορούν να εμπλακούν οι γονείς των μαθητών και σύλλογοι μεταναστών, πραγματοποιώντας μαθήματα της γλώσσας τους.
Το κυρίαρχο συστατικό του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού είναι ο ανταγωνισμός με στόχο την επικράτηση του ισχυρότερου. Ο ανταγωνισμός διαπερνά και την εκπαίδευση, κυρίως μέσω της διαδικασίας της αξιολόγησης. Κάθε μαθητής ανταγωνίζεται τον άλλο σε όλη τη σχολική διαδικασία με αποκορύφωμα την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα η αξιολόγηση επεκτείνεται και στους εκπαιδευτικούς καλλιεργώντας τον ανταγωνισμό ανάμεσά τους. Σε ακραίες συνθήκες, όπως αυτές σήμερα, ο ανταγωνισμός παίρνει τη μορφή της επιβίωσης ενάντια σε όλους τους άλλους. Σε αντίθεση λοιπόν με μια εκπαιδευτική διαδικασία στηριγμένη στον ανταγωνισμό, ένα χειραφετητικό εκπαιδευτικό πρόταγμα με στόχο τον κοινωνικό μετασχηματισμό, έχει σαν βασικό στοιχείο τη συνεργατική μάθηση - τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών και των εκπαιδευτικών με τους μαθητές. Στο διαφορετικό αυτό πρότυπο, η αξιολόγηση περιορίζεται στην αυτοαξιολόγηση, ο μαθητής δηλαδή παρακολουθεί την πορεία του εαυτού του, χωρίς να συγκρίνεται με τους άλλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου